Helpt Elkaar was én is een complex van (toen) 13 kleine boerderijtjes met ieder rond 1 hectare grond, rond 1900 neergezet door de filantroop P.W. Janssen voor de arme bevolking van het zuidoostelijk veengebied van Friesland.
Verhaal 1: Hoe helpt elkaar van de grond kwam
Hoe ‘Helpt Elkaar’ van de grond kwam.
Door Hans de Jong in ‘Leeuwarder Courant, datum????’‘Het is opmerkelijk hoe vele burgers van Gorredijk en Heerenveen, die anders nooit aan de Singel (Ald Singel’) te Jubbega zouden komen, nu zelfs met hun vrouwen en kinderen daarheen wandelen of rijden om een en ander te zien’.
Dat schrijft Rindert van Zinderen Bakker, administrateur/zaak, waarnemer van de rijke zakenman Peter Wilhelm Janssen, op 6 mei 1987 aan diens zoon dr. C.W. Janssen.
Een afschrift van de brief is voorhanden in een boek met hierin rekeningen en verantwoording van de onderneming, tezamen met de beschrijving van de vorderingen, een uniek brokje regionale historie van de eerste orde, van het projekt "Helpt Elkaar’, vormend.
Het ‘logboek’, dat een plaats vond in het archief van de pas in 1903 opgerichte P.W. Janssen’s Friese Stichting, werd welwillend te inzage gegeven door de huidige rentmeester P. Koopman.
Met ’een en ander’ doelt Bakker op het dan pas in kultuur gebracht ‘onland’, in elk geval op de op dat moment bijna ’woonklare’ huizen tussen de Schoterlandse Compagnonsvaart en de Singel.
Uit diezelfde brief: ‘Bij 12 mei 1897, de algemene verhuisdag in de omtrek, kunnen 10 gezinnen te stoel en te bank zijn.
De mannen zijn op het moment nu allen in ’t veen en komen vrijdagavond thuis om de zaterdag thuis te kunnen zijn. Ten eerste om het heem wat er na het verlaten der timmerlieden nog zeer oneffen en onnet heenleit, te planeren en op te redderen en ten tweede om de vrouw bij te staan in het nakomen der bouw’.
In zomer, najaar 1896 waren aangekocht twee stroken grond, gelegen tussen de Compagnonsvaart en de Singel onder Jubbega-Schurega, gemeente Mildam, te weten het grootste: enige percelen weiland, heide en bos, groot 9 hectare en 9 centiare. Verder (2) bouwvallige huisjes
met are en erf en boomgaard aan de Compagnonsvaart gelegen, ruim 45 are en (3) een terreintje met een bouwvallig huisje plus erf, tuin en toebehoren, groot 68 are. Totaal bijna 14 hectare. De koopprijs was in totaal bijna f 4.000.-. ;
Kommissieleden waren: Tj. Dijk,-landbouwer te Jubbega-Schurega, Gutteling, evangelist, in 1898 vertrokken naar Velzen en J. van der Brug, gemeenteveldwachter tevens belast met de ontginningen van gemeentewege in Schoterland.
Het ontginningswerk vindt plaats gedurende 3 jaren, 1896 tot en met 1898 van oktober tot maart. Telkens zijn er 25 tot 80 personen werkzaam, buiten de bouwvakkers. Het terrein wordt verdeeld in 11 percelen van circa 1 hectare. Het terrein wordt bemest met stalmest (1/4 kompost 3/4) kunstmest wordt niet gebruikt.
Langs de wijken en een sloot worden populieren geplant, vooral met het oog op toenemend gebrek aan Klompenhout.
